Tại diễn đàn hợp tác về phòng chống xói mòn cơ sở thuế và chuyển giao lợi nhuận do Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) tổ chức vào ngày 11/7, ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế đã chia sẻ thông tin liên quan đến lộ trình chính sách thuế tối thiểu toàn cầu tại Việt Nam.
Luật thuế này là kết quả thỏa thuận giữa các quốc gia nhóm G7 đạt được trong tháng 6/2021 nhằm ngăn chặn hành động trốn thuế của các tập đoàn đa quốc gia, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2024. Mức thuế áp dụng sẽ là 15% đối với các doanh nghiệp đa quốc gia có doanh thu hợp nhất tổng cộng từ 750 triệu euro (xấp xỉ 800 triệu USD) trở lên trong 2 năm của 4 năm liên tiếp gần nhất.
Ông Minh khẳng định rằng Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ vào tháng 6 về việc áp dụng quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu tại Việt Nam. Dự kiến vào tháng 10, Chính phủ sẽ trình Quốc hội xem xét thông qua việc áp dụng loại thuế này, có khả năng bắt đầu có hiệu lực vào đầu năm sau.
Quốc hội sẽ ban hành chính sách về thuế tối thiểu toàn cầu, bao gồm quy định về tổng hợp thu nhập chịu thuế tối thiểu (IIR) và thuế bổ sung tối thiểu hợp chuẩn (QDMTT).
Thuế bổ sung tối thiểu nội địa có thể hiểu là một cơ chế nội địa trong đó quy trình tính toán lợi nhuận thặng dư và thuế tối thiểu được áp dụng giống như quy định của OECD. Cơ chế này nhằm giảm thiểu khả năng doanh nghiệp FDI phải nộp thuế bổ sung vào các nước nơi có trụ sở chính của công ty mẹ. Đây là một biện pháp mà nhiều nền kinh tế như Hong Kong, Singapore, Malaysia đang cân nhắc và có khả năng sẽ áp dụng.
Đại diện Tổng cục Thuế cho biết các quy định này sẽ được Việt Nam chính thức hóa thành luật nhằm đảm bảo tuân thủ các quy chuẩn mẫu và hướng dẫn theo chương trình Chống xói mòn cơ sở thuế và chuyển lợi nhuận toàn cầu. Dự thảo này sẽ được lấy ý kiến rộng rãi từ cộng đồng doanh nghiệp, các bộ, ngành trước khi trình Quốc hội.
Theo số liệu từ Bộ Tài chính, hiện có 1.015 doanh nghiệp FDI hoạt động tại Việt Nam và có công ty mẹ thuộc đối tượng áp thuế. Trong số đó, hơn 70 doanh nghiệp có khả năng bị ảnh hưởng bởi thuế này khi nó được thực hiện vào năm 2024. Nếu các quốc gia nơi có công ty mẹ cùng thực thi thuế tối thiểu toàn cầu, họ sẽ thu thêm khoản thuế chênh lệch ước tính hơn 12.000 tỷ đồng trong năm 2024.
Ngoài ra, dữ liệu từ Tổng cục Thuế thông báo rằng có khoảng 335 dự án với số vốn đầu tư đăng ký trên 100 triệu USD trong lĩnh vực chế biến, chế tạo tại các khu kinh tế và khu công nghiệp đang được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp thấp hơn mức 15%.
Các doanh nghiệp lớn như Samsung, Intel, LG, Bosch, Sharp, Panasonic, Foxconn, Pegatron… với tổng vốn đầu tư đăng ký chiếm gần 30% tổng vốn FDI tại Việt Nam (khoảng 131,3 tỷ USD). Đây là những dự án có khả năng sẽ bị tác động bởi thuế tối thiểu toàn cầu.