Tổng cục Thuế đã gửi một văn bản đến Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan để báo cáo về kết quả và hỗ trợ thiệt hại cho doanh nghiệp trong sự kiện xảy ra vào ngày 13/5/2014. Tài liệu này cũng kêu gọi các cơ quan góp ý trong giai đoạn đầu tháng 8 tới đây. Văn bản cũng nêu rõ về các khoản hỗ trợ liên quan đến Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp – Formosa.
Cụ thể, tổng thiệt hại mà doanh nghiệp tuyên bố có nhà xưởng bị hủy hoại trong sự kiện ngày 13/5/2014 tại 4 tỉnh thành phố (Bình Dương, Hà Tĩnh, Đồng Nai và TP HCM) là hơn 10.000 tỷ đồng. (doanh nghiệp này lúc đó đang trong quá trình đầu tư xây dựng). Các công ty ở Bình Dương cũng báo cáo thiệt hại lên tới hơn 4.100 tỷ đồng, trong khi Đồng Nai và TP HCM lần lượt là 376 tỷ và 4 tỷ đồng.
Tuy nhiên, số liệu thống kê chính thức từ 4 tỉnh do bảo hiểm và các cơ quan chức năng của Việt Nam ghi nhận chỉ gần như một nửa so với mức báo cáo ban đầu – khoảng 4.600 tỷ đồng.
Mặc dù nhận được nhiều hỗ trợ thuế, Formosa cũng bị phát hiện nhiều sai phạm.
| Hoàn thuế giá trị gia tăng là hành động mà ngân sách nhà nước trả lại cho tất cả các cơ sở kinh doanh hoặc tổ chức, cá nhân đã chi trả thuế đầu vào khi mua hàng hóa, dịch vụ mà họ còn chưa được khấu trừ trong kỳ tính thuế hoặc hàng hóa, dịch vụ không thuộc diện chịu thuế của tổ chức, cá nhân đó. |
Để hỗ trợ doanh nghiệp sau sự kiện, ngành thuế đã áp dụng cơ chế hoàn trước kiểm sau đối với 408 hồ sơ, với tổng số tiền đạt 15.217 tỷ đồng. Riêng đối với Formosa, số tiền hoàn trả lên tới 10.174 tỷ đồng kể từ tháng 4/2014, trong đó thuế giá trị gia tăng là 1.185 tỷ đồng.
Hơn nữa, Formosa Hà Tĩnh cũng nhận được quyết định miễn giảm từ Bộ Tài chính, miễn phạt và hoàn trả số tiền đã truy thu, phạt trước ngày 13/5/2014, bao gồm các khoản như: miễn giảm và hoàn thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường cho hoạt động hút cát san nền khoảng 71,6 tỷ đồng, thuế tài nguyên lên tới 49,2 tỷ, phí bảo vệ môi trường là 22,7 tỷ đồng. Bộ Tài chính cũng đã quyết định không thu thuế nhà thầu đối với hàng hóa, thiết bị nhập khẩu có kèm bảo hành, tổng cộng gần 210 tỷ đồng. Miễn phạt vi phạm hành chính về thuế 1,26 tỷ đồng.
Hiện tại, Formosa cũng tận dụng cơ chế hoàn thuế giá trị gia tăng cho hàng nhập khẩu theo hình thức ghi thu-chi trong vòng 3 ngày kể từ khi hải quan xác nhận thông quan và số thuế phải nộp.
Họ đã kê khai và áp mã hàng hóa (HS) chưa đúng quy định, dẫn đến thiếu số tiền thuế cần phải nộp đối với các mặt hàng kết cấu thép tiền chế dạng tháp và các bộ phận kèm theo dùng để lắp ghép nhà xưởng. Việc này khiến doanh nghiệp bị hải quan truy thu thuế 5,5 tỷ đồng.
Formosa cũng đã phải kê khai bổ sung khấu trừ, hoàn thuế giá trị gia tăng cho 19.497 hóa đơn, chứng từ sau khi cơ quan thuế công bố quyết định thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp với số tiền 1.500 tỷ đồng. Ngoài ra, doanh…nghiệp cũng thực hiện hợp đồng bổ sung không đúng quy định và cơ quan thuế đã thu hồi hoàn thuế giá trị gia tăng, phạt vi phạm hành chính 225 tỷ đồng.
Sau những sự kiện trên, Tổng cục Thuế đánh giá chủ yếu, Formosa đã hoàn tất giai đoạn đầu tư. Mặt khác, thông qua thanh tra, kiểm tra, phát hiện công ty có nhiều sai phạm về thuế và bị truy thu, xử phạt. Tuy nhiên, do các văn bản chỉ đạo của Văn phòng Chính phủ từ năm 2014 không nêu rõ thời hạn kết thúc các biện pháp này, Tổng cục Thuế đã đề nghị xin ý kiến Thủ tướng chấm dứt vào tháng 9/2016.
Trước đó, vụ bê bối xả thải gây ô nhiễm nghiêm trọng môi trường biển miền Trung vào giữa năm nay đã khiến Formosa Hà Tĩnh quyết định trì hoãn lễ khánh thành nhà máy. Đây là doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Formosa của Đài Loan (Trung Quốc) bắt đầu xây dựng nhà máy tại Khu kinh tế Vũng Áng vào năm 2012. Tập đoàn Formosa cũng phải cam kết bồi thường 500 triệu USD (hơn 11.000 tỷ đồng) do sự cố đã xảy ra.
Formosa Hà Tĩnh là nhà máy liên hợp sản xuất gang thép từ nguyên liệu đầu vào là quặng sắt và than đá, biến đổi thành gang thép thành phẩm. Dự án bao gồm 6 lò cao dung tích 4.350 m3, công suất ước đạt 15 triệu tấn gang thành phẩm với tổng mức đầu tư lên tới 28,5 tỷ USD (giai đoạn một là 10,5 tỷ USD). Khi hoàn thành, công trình dự kiến sẽ tạo ra việc làm cho hơn 35.000 lao động.
