Chỉ thị này được ban hành sau khi các cơ quan quản lý nhận thấy, thời gian vừa qua, tình hình buôn lậu và gian lận thương mại liên quan đến mặt hàng xe ô tô nhập khẩu đã có những diễn biến phức tạp.
Theo chỉ đạo, Bộ Tài chính yêu cầu Tổng cục Hải quan, Tổng cục thuế cùng các cơ quan hải quan và thuế tại địa phương đẩy mạnh công tác quản lý và kiểm tra nguồn gốc xuất xứ của ô tô nhập khẩu. Cụ thể, đối với xe nhập khẩu (trừ ô tô của đối tượng được ưu đãi, miễn trừ ngoại giao) cần phải nộp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) trong quá trình làm thủ tục và hồ sơ hải quan.
Cơ quan hải quan nơi thực hiện thủ tục hải quan phải tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng, đối chiếu các quy định liên quan đến tính hợp lệ, mẫu dấu, cũng như chữ ký trên C/O để tiến hành thủ tục. Trong trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ, cần yêu cầu giám định chữ ký, mẫu C/O hoặc gửi văn bản, email trao đổi với quốc gia cấp giấy để xác minh nguồn gốc xe.
Ngoài việc kiểm tra C/O, cơ quan hải quan cũng cần xác minh mã số VIN, là loại mã số giúp nhận diện xe với đầy đủ chi tiết quan trọng, từ loại động cơ đến nơi sản xuất. Nếu mã số VIN có dấu hiệu bị tẩy xóa hoặc mài mòn thay đổi mã số mới, cần yêu cầu giám định để xác thực.
Đối với những chiếc xe ô tô đã được thông quan trước ngày 28/11, cơ quan quản lý yêu cầu thực hiện kiểm tra sau thông quan đối với trường hợp không xuất trình C/O trong thời điểm nhập khẩu. Khi kiểm tra, cơ quan hải quan cần xác minh nguồn gốc xuất xứ theo quy định, kiểm tra mã số VIN, và tham khảo thông tin từ các trang điện tử của các hãng xe ô tô để biết thông tin về nguồn gốc, xuất xứ của xe ô tô nhập khẩu.
Bên cạnh đó, trong văn bản này, Bộ Tài chính yêu cầu các cơ quan thuế, hải quan siết chặt quản lý về giá trị tính thuế đối với xe ô tô nhập khẩu.Trong quy trình thông quan xe ô tô nhập khẩu, hải quan phải kiểm tra kỹ lưỡng giá trị khai báo và cần tham vấn giá ngay trong quá trình thực hiện thủ tục.
Đặc biệt, Bộ yêu cầu cơ quan hải quan phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia và cung cấp giá trị khai báo hải quan cho cơ quan thuế nội địa. Đồng thời, các cơ quan thuế nội địa cũng phải xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia và cung cấp giá bán nội địa của các doanh nghiệp nhập khẩu, giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt, và giá tính phí trước bạ cho cơ quan hải quan để đối chiếu, phục vụ cho công tác quản lý thuế.
Về các xe ô tô nhập khẩu chưa hoàn thành thủ tục hải quan, Bộ chỉ đạo không cho phép mang về bảo quản tại kho bãi của người khai hải quan trong thời gian chờ thông quan; đồng thời tăng cường trách nhiệm kiểm tra, giám sát đối với hồ sơ tạm nhập, tái xuất, thời gian và địa điểm lưu giữ xe ô tô nhập khẩu theo phương thức tạm nhập tái xuất.
Bộ Tài chính cũng yêu cầu Tổng cục Hải quan định kỳ hàng tháng cập nhật và hoàn thiện cơ sở dữ liệu giá cũng như Danh mục hàng hóa có rủi ro về giá trị để phục vụ cho việc tham vấn giá của mặt hàng xe ô tô nhập khẩu sát với giá thực tế trên thị trường.
Các quy trình nghiệp vụ liên quan đến thủ tục hải quan và kiểm tra sau thông quan đối với mặt hàng xe ô tô nhập khẩu cũng cần phải được rà soát để sửa đổi, bổ sung nhằm đảm bảo quản lý chặt chẽ, phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại.
